De werking van Europese regelgeving De Nederlandsche Bank

De AI Act richt zich bijvoorbeeld op de bescherming van het individu. Denk aan deepfakes, privacy schending en inbreuk op het intellectueel eigendom. Op de Europese risicoschaal worden deze gezien als onaanvaardbaar. Via de internetconsultatie kan je tot 29 december 2024 reageren op het wetsvoorstel Internationaal Verantwoord Ondernemen.

Melding maken door decentrale overheden

In Duitsland wordt deze oefening ook aangemerkt als de belangrijkste taak van de wetgevingsjurist bij de omzetting van EU-wetten in de nationale rechtsorde. Al met al laten deze voorbeelden zien hoe verweven Europese regelgeving is met ons dagelijkse juridische leven in Nederland. Dit lijkt eenvoudig, maar de uitvoering van deze wet vereist dat bedrijven aanzienlijke technische en juridische aanpassingen doen.

Dit cijfer is verrassend voor veel mensen, vooral omdat de impact van Europese regelgeving vaak onzichtbaar blijft. Toch heeft deze wetgeving een enorme invloed op alles, van onze dagelijkse keuzes tot de manier waarop bedrijven opereren. Dit geldt niet alleen voor juridische experts, maar voor iedereen die ooit een product koopt, op reis gaat of gebruikmaakt van online diensten. Europese regelgeving zorgt voor een gemeenschappelijk kader binnen de EU, maar kan ook aanzienlijke gevolgen hebben voor de manier waarop de Nederlandse wetgeving zich ontwikkelt. Dit artikel onderzoekt de invloed van Europese regelgeving op het Nederlandse recht, de gevolgen voor zowel burgers als bedrijven, en wat dit betekent voor de toekomst. De invloed van Europese regelgeving op het Nederlandse recht is niet altijd zichtbaar, maar het heeft verstrekkende gevolgen voor bedrijven, overheden en individuen.

Rechtstreekse werking & Voorrang

• Hier vindt u verdragen die vanaf 1951 zijn gepubliceerd in het Tractatenblad.
• Hoewel Europese regelgeving in veel gevallen positieve veranderingen teweegbrengt, zijn er ook tal van misverstanden en uitdagingen.
• Deze omzetting is de verantwoordelijkheid van de betrokken vakdepartementen.
• De rechtstreekse werking geldt dus alleen als lidstaten richtlijnen niet binnen de vastgestelde termijnen hebben omgezet.

Zodra het nationale parlement akkoord is met die nieuwe nationale wetgeving, meldt een regering dit bij de Europese Commissie. De Commissie controleert vervolgens of de richtlijn tijdig en correct is geïmplementeerd. Nederland heeft altijd een lijstje richtlijnen waar we te laat zijn. Een EU-verordening is een juridische regel die direct geldt in alle 27 EU-lidstaten. Dit betekent dat nationale overheden deze niet eerst hoeven om te zetten in eigen wetgeving. Hierdoor zijn de regels in alle landen hetzelfde en direct afdwingbaar.

We zullen samen met enkele experts kijken naar de achtergrond van deze wetgeving, wat het betekent voor Nederland en hoe we ons hierop kunnen voorbereiden. Na het lezen van dit artikel zul je niet alleen begrijpen hoe Europese regels in het Nederlandse recht terechtkomen, maar ook welke kansen en uitdagingen dit met zich meebrengt voor de toekomst. Europese regelgeving heeft grote invloed op de inhoud, toepassing en bescherming van grondrechten in Nederland. Europese regelgeving kan nationale grondrechten versterken, aanvullen of veranderen.

Maar ook kleinere bedrijven kunnen indirect met de wet te maken krijgen. Internationale rechtsregels zijnte vinden in verdragen (soms ook aangeduid als internationale overeenkomsten of conventies) en Resoluties van de Verenigde Naties. Ook internationale verdragen of besluiten van internationale organisaties (zoals de Europese Unie) kunnen algemeen verbindende voorschriften bevatten. Een gemeente mag in haar verordening bijvoorbeeld geen discriminerende artikelen opnemen, omdat dit in strijd is met de (hogere) Grondwet. De rechter zal altijd kijken of de wet goed is toegepast en niet conflicteert met hogere wetgeving.

Een “richtlijn” is een rechtshandeling die een bepaald doel vastlegt dat de EU-landen moeten bereiken. Zij mogen echter zelf de wetgeving vaststellen om dat doel te bereiken. Soms vragen de lidstaten de Commissie om een wetsvoorstel, bijvoorbeeld als er een probleem speelt dat gezamenlijke actie vereist. In andere gevallen stelt de Commissie zelf een regel voor, op basis van onderzoek of urgente maatschappelijke kwesties. Europese regels hebben een directe invloed op civiele geschillen in Nederland.

Bedrijven moeten eventuele negatieve gevolgen, zoals vervuiling en slechte werkomstandigheden, in kaart brengen en zoveel mogelijk verminderen of stoppen. Het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) is verantwoordelijk voor het opstellen van de wetgeving voor landbouwproducten, diervoeder en dierlijke bijproducten. De Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNLI) is de koepelorganisatie en belangenbehartiger voor de Nederlandse levensmiddelenindustrie. Op hun website staan onder andere de links naar de websites van de aangesloten brancheorganisaties.

Wat is Europese regelgeving en hoe beïnvloedt het Nederlands recht?

Vanaf juli 2027 gaan deze regels gelden voor de grootste bedrijven. Nederlandse bedrijven die zakendoen in het buitenland zijn verplicht om rekening te houden met mensenrechten, arbeidsomstandigheden en het milieu. Lagere wetgeving mag niet in strijd zijn met hogere wetgeving.

De steeds sneller evoluerende technologie vereist dat wetgeving meebeweegt, maar het zal altijd een uitdaging blijven om het evenwicht te bewaren tussen vooruitgang en bescherming van burgerrechten. Nederland zal waarschijnlijk een voortrekkersrol spelen in het implementeren van EU-wetgeving, gezien de sterke nadruk die het land legt op digitalisering en innovatie. Bedrijven en organisaties zullen proactief moeten zijn in het aanpassen van hun processen en systemen om te voldoen aan de nieuwe eisen. Dat vraagt om investering in technologie, training van personeel en het opzetten van robuuste compliance-programma’s. Idealiter zorg je voor een periodieke informatievoorziening aan jouw werknemers over het aantal resterende vakantiedagen, de vervaltermijn en hoe de vakantiedagen op te nemen. Dit kan op meerdere manieren, zolang je maar kunt aantonen dat je hebt voldaan aan de informatieplicht.

Die gaan bijvoorbeeld over gepaste zorgvuldigheid (due dilligence) en het tegengaan van misstanden binnen een sector, zoals uitbuiting en milieuschade. Door het arrest Costa/ENEL (Zaak 6-64) wordt daaraan toegevoegd dat het Europees recht voorrang heeft op nationale wetgeving, indien er een conflict bestaat tussen deze twee. Een groot aantal Verdragsbepalingen heeft in de loop der jaren ook expliciet rechtstreekse werking toegeschreven gekregen. Voorbeelden hiervan zijn de artikelen over vrij verkeer, vervoer en staatssteun. Zodra een richtlijn is vastgesteld en is bekendgemaakt in het Publicatieblad van de EU, ontvangt het betrokken departement een brief van Buitenlandse Zaken.

De voordelen van freelancen in de digitale marketing sector

In het Engels heet een verordening een ‘regulation’, maar de Commissie gebruikt liever het stoerdere Amerikaanse woord ‘act’. Veel Europese wetgeving komt tot stand in de vorm van richtlijnen en moet worden omgezet in Nederlandse wetgeving. Deze omzetting is de verantwoordelijkheid van de betrokken vakdepartementen. Verordeningen gelden rechtstreeks in de Nederlandse rechtsorde en hebben daarom na inwerkingtreding automatisch kracht van wet in Nederland. Een enkele keer moet echter spelkeuze ook daarvoor uitvoeringswetgeving worden opgesteld.

Een duidelijk verschil met de US, die data makkelijker ter beschikking stelt aan commerciële bedrijven. Voor bestuurders en commissarissen is het van belang een voldoende goed beeld te hebben van wat er speelt in de eigen sector en te leren van andere sectoren. Er zijn 126 wetten in aantocht, waarvan er op dit moment ruim 20 in werking zijn.

• Maar als jij als werkgever de Nederlandse wet volgt, dan kan er toch niets fout gaan?
• Dat kan alleen als zij websites en apps ook goed kunnen gebruiken.
• De EU wil AI veilig en betrouwbaar maken maar wel ruimte bieden voor innovatie.
• Wanneer een lidstaat deze termijn overschrijdt en dus te laat is met de uitvoering, dan schendt de lidstaat het gemeenschapsrecht.

Bij sommige beleidsterreinen heeft de Commissie deze vrijheid niet. Heeft de lidstaat bijvoorbeeld in strijd met de staatssteunregels gehandeld, dan is de Commissie verplicht om de ‘klacht’ van de decentrale overheid in behandeling te nemen. De Europese Commissie kan via een inbreukprocedure een lidstaat aansprakelijk stellen als deze een ‘inbreuk’ op het Europees recht pleegt (art. 258 VWEU). Dit wil zeggen dat een lidstaat verplichtingen, die uit het Europees recht voortkomen, niet nakomt.

Neem bijvoorbeeld de recente veranderingen in milieuwetgeving die door de EU zijn ingevoerd. Nederland moet zich houden aan de Europese Klimaatwet, die doelstellingen stelt voor CO2-reductie en de overgang naar duurzame energie. Dit betekent dat zowel de overheid als bedrijven hun beleid moeten aanpassen om te voldoen aan de EU-vereisten. De wetgeving zorgt ervoor dat de Nederlandse overheid bijvoorbeeld strengere eisen stelt aan de bouwsector, die meer energiezuinige woningen moet opleveren.

Europese regelgeving bestaat uit regels, richtlijnen en verordeningen die door de Europese Unie zijn aangenomen. Deze wetgeving is bedoeld om een harmonisatie te creëren tussen de lidstaten, zodat ze op een vergelijkbare manier omgaan met bepaalde kwesties. Denk hierbij aan zaken zoals de bescherming van persoonsgegevens (via de AVG), milieuwetgeving, of regels omtrent vrije handel binnen de interne markt. Hoewel het rechtssysteem van elk land zijn eigen specifieke kenmerken heeft, heeft Europese wetgeving een bindend effect op de lidstaten.

Dankzij Europese richtlijnen weten consumenten dat ze bepaalde rechten hebben bij online aankopen, ongeacht waar de verkoper zich bevindt binnen de EU. Dit geeft een gevoel van zekerheid en vertrouwen bij het doen van grensoverschrijdende aankopen. Hoewel Europese regelgeving in veel gevallen positieve veranderingen teweegbrengt, zijn er ook tal van misverstanden en uitdagingen. Een veelvoorkomende misvatting is dat Europese regelgeving vaak te complex en onduidelijk is voor de gemiddelde burger of ondernemer. Dit leidt vaak tot verwarring over wat wel en niet is toegestaan, of welke stappen nodig zijn om te voldoen aan de wet. De implementatie van EU-wetgeving in Nederland kan bijvoorbeeld verschillen van andere landen, wat extra onzekerheid veroorzaakt.